کمای دیابتی چیست؟
کمای دیابتی چیست؟
به نقل از «healthline» اغمای دیابتی یا همان کمای دیابتی (Diabetic Coma) از عوارض جدی، خطرناک و مرگبار بیماری دیابت محسوب میشود. در این حالت فرد هوشیاری خود را از دست میدهد تا حدی که بدون کمک از اورژانس و خدمات پزشکی نمیتوان او را به هوش آورد. بیشتر موارد کمای دیابتی در افراد مبتلا به دیابت نوع یک مشاهده میشود هرچند که دیگر انواع دیابتیها از جمله دیابت نوع دو، دیابت بارداری و دیابت کودکان هم میتواند منجر به این عارضه شود.
بیماران دیابتی باید درباره کمای دیابتی آموزش ببینند و بدانند که علل و نشانههای این بیهوشی چیست. این آگاهی کمک میکند که از این عارضه جدی پیشگیری و بلافاصله درمان مورد نیاز دریافت شود.
علائم کمای دیابتی در هیپوگلیسمی (افت قند خون)
علائم پایین آمدن میزان گلوکز خون که فرد را در معرض افت شدید قند خون قرار داده شامل این موارد میشوند:
- خستگی شدید
- لرزش
- اضطراب یا تحریکپذیری
- گرسنگی ناگهانی و شدید
- حالت تهوع
- عرق کردن یا عرق کردن کف دست
- سرگیجه
- سردرگمی و گیجی
- کاهش هماهنگی حرکتی اندامها
- دشواری در صحبت و کلام.
علائم کمای دیابتی در قند خون بالا یا هایپرگلیسمی
- خستگی
- درد شکمی
- تنگی نفس
- افزایش ادرار
- ضعیف شدن نبض
- خواب آلودگی.
از دیگر علائم بالا بودن میزان قند خون در بیماران مبتلا به دیابت که ممکن است به اغما ختم شود میتواند به تزلزل در راه رفتن، تشدید تشنگی، بالا رفتن ضربان قلب، خشکی دهان، بوی بد دهان، و گرسنگی اشاره کرد.
دلیل بروز کمای دیابتی چیست؟
کمای دیابتی عمدتا بهخاطر افزایش یا کاهش شدید میزان قند خون در افراد مبتلا به دیابت روی میدهد. یکی از علل اصلی این مسئله هم سندروم هیپراسمولار دیابتی است که در افراد مبتلا به دیابت نوع دو دیده میشود. در چنین حالتی:
- میزان قند خون تا ۶۰۰ mg/dL بالا میرود.
- معمولا کتونی در ادرار دیده نمیشود.
- غلظت خون از حالت معمول بیشتر میشود.
کتواسیدوز دیگر عامل ایجاد کمای دیابتی است که بیشتر در افراد مبتلا به دیابت نوع یک دیده میشود. زمانی که میزان قند خون تا ۲۵۰ mg/dL یا حتی پایینتر از این مقدار بیاید شاهد بروز کتواسیدوز خواهیم بود یا وقتی که بدن برای تامین سوختوسازش به جای گلوکز از اسید چرب استفاده میکند یا وقتی که در ادرار و جریان خون کتون دیده میشود.
درمان کمای دیابتی
اغمای دیابتی شرایط اورژانس پزشکی محسوب میشود که ممکن است خطر مرگ هم داشته باشد. اگر احساس کردید که قند خونتان زیاد بالا یا بیش از حد پایین است و ممکن است از هوش بروید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
هرگونه تاخیر و وقفه در امدادرسانی به افرادی که به کمای دیابتی میروند آنها را در معرض خطر آسیب یا مرگ مغزی قرار میدهد. اگر سطح قند خون بیش از حد بالا برود، برای درمان باید اقدامات زیر انجام شود:
- دریافت مایعات درون وریدی
- مکمل فسفات، سدیم و پتاسیم
- تزریق انسولین.
اگر فرد به خاطر افت شدید سطح قند خون به کما رفته باشد برای درمان باید سراغ اقدامات زیر رفت:
- دریافت هورمون گلوکاگون برای بالا بردن قند خون
- تزریق مایعات وریدی
- تزریق محلول دکستروز ۵۰ درصد
تهیه کننده : دکتر شهزاد محمدیان متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا