چربی ترانس چیست؟ خطر پنهانی در رژیم غذایی ما
چربی ترانس چیست؟ خطر پنهانی در رژیم غذایی ما
امروزه سلامت قلب و عروق بیش از هر زمان دیگری در خطر است و یکی از عوامل اصلی آن، وجود چربی‌های ترانس در رژیم غذایی روزمره ماست. این نوع چربی‌ها به‌دلیل قیمت پایین، ماندگاری بالا و طعم خوب در بسیاری از محصولات غذایی صنعتی استفاده می‌شوند، اما تأثیرات آن بر سلامتی بسیار خطرناک است.
چربی ترانس چیست؟
چربی‌های ترانس (Trans fats) نوعی چربی ناسالم هستند که در طی فرآیند هیدروژنه‌کردن روغن‌های گیاهی ایجاد می‌شوند. این فرآیند باعث می‌شود روغن مایع به شکل نیمه‌جامد تبدیل شود، که برای تولیدکنندگان مزایایی مانند افزایش ماندگاری و کاهش هزینه دارد.
چربی ترانس همچنین ممکن است به‌صورت طبیعی در مقدار بسیار کم در محصولات حیوانی مانند شیر و گوشت گاو وجود داشته باشد، اما نوع مصنوعی آن که در محصولات فرآوری‌شده استفاده می‌شود، عامل اصلی آسیب به سلامت است.
منابع رایج چربی ترانس
- روغن‌های نباتی جامد
- مارگارین (کره گیاهی)
- شیرینی‌ها و کیک‌های بسته‌بندی‌شده
- بیسکویت و کراکر
- پفک و چیپس‌های صنعتی
- غذاهای سرخ‌کرده (به‌ویژه فستفود)
- پیتزاهای یخ‌زده یا آماده
- کره بادام‌زمینی صنعتی
- دونات‌ها، پیراشکی و شیرینی‌های بازاری
چرا چربی ترانس خطرناک است؟
چربی‌های ترانس به‌شدت برای سلامتی مضر هستند. تحقیقات علمی نشان داده‌اند که مصرف این چربی‌ها حتی به مقدار کم می‌تواند منجر به:
افزایش کلسترول بد (LDL)
کاهش کلسترول خوب (HDL)
افزایش التهاب در بدن
افزایش مقاومت به انسولین
بالا رفتن ریسک بیماری‌های قلبی
افزایش احتمال سکته مغزی
ارتباط با دیابت نوع ۲
افزایش چربی شکمی و اضافه‌وزن
سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرده است که هیچ مقدار مصرف بی‌خطری برای چربی‌های ترانس وجود ندارد و توصیه می‌کند که مصرف آن‌ها به زیر ۱٪ از کالری روزانه محدود شود.
چگونه چربی ترانس را از رژیم غذایی حذف کنیم؟
برچسب مواد غذایی را بخوانید
در هنگام خرید، دنبال عبارات “روغن نباتی هیدروژنه” یا “روغن نیمه‌هیدروژنه” بگردید. این‌ها معمولاً نشان‌دهنده وجود چربی ترانس هستند.
از فستفود دوری کنید
اکثر غذاهای آماده و رستورانی از روغن‌های صنعتی استفاده می‌کنند که حاوی ترانس هستند.
از روغن‌های سالم استفاده کنید
روغن زیتون، روغن کنجد، روغن آووکادو و روغن نارگیل گزینه‌های بسیار سالم‌تری هستند.
به مواد غذایی خانگی اعتماد کنید
پخت‌وپز خانگی با مواد اولیه سالم بهترین راه برای حذف چربی‌های ترانس از رژیم غذایی است.
شیرینی‌ها و اسنک‌های صنعتی را کم کنید
به‌جای بیسکویت و کیک‌های بازاری، از میان‌وعده‌های طبیعی مثل میوه خشک، خرما و مغزهای خام استفاده کنید.
چربی‌های ترانس قاتلان خاموشی هستند که در بسته‌بندی‌های خوش‌ظاهر پنهان شده‌اند. کاهش یا حذف کامل آن‌ها از رژیم غذایی نه‌تنها به سلامت قلب و عروق کمک می‌کند، بلکه ریسک دیابت، چاقی و بیماری‌های مزمن را نیز به‌شدت کاهش می‌دهد.
مراقب برچسب مواد غذایی باشیم؛ هر چه کمتر ترانس، بیشتر زندگی