سرطان پستان چیست؟
پزشکان می دانند که سرطان پستان زمانی رخ می دهد که برخی از سلول های پستان شروع به رشد غیر طبیعی می کنند. این سلول ها سریعتر از سلول های سالم تقسیم می شوند و به تجمع خود ادامه می دهند و یک توده تشکیل می دهند. سلول ها ممکن است از طریق پستان به غدد لنفاوی یا سایر قسمت های بدن پخش شوند که در این صورت متاستاز نامیده می شود.سرطان پستان اغلب از سلول های مجاری تولید کننده شیر (کارسینوم مجرای مهاجم) شروع می شود. سرطان پستان همچنین ممکن است در بافت غده ای به نام لوبول (کارسینوم لوبولار مهاجم) یا درسایر سلول ها یا بافت های پستان شروع شود.محققان عوامل هورمونی، سبک زندگی و محیطی را شناسایی کرده اند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد. اما مشخص نیست که چرا برخی از افرادی که هیچ فاکتور خطری ندارند به سرطان مبتلا می شوند، اما سایر افراد دارای فاکتورهای خطر هرگز به سرطان مبتلا نمی شوند. این احتمال وجود دارد که سرطان پستان ناشی از تعامل پیچیده ترکیب ژنتیکی و محیط باشد.
سرطان پستان ارثی
پزشکان تخمین میزنند که حدود 5 تا 10 درصد از سرطانهای پستان با جهشهای ژنی که از نسلهای مختلف یک خانواده منتقل میشود، مرتبط است. تعدادی از ژن های جهش یافته ارثی که می توانند احتمال سرطان پستان را افزایش دهند شناسایی شده اند. شناخته شده ترین آنها ژن سرطان پستان 1 (BRCA1) و ژن سرطان پستان 2 (BRCA2) هستند که هر دو به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان پستان و تخمدان را افزایش می دهند.
اگر سابقه خانوادگی قوی سرطان پستان یا سایر سرطان ها دارید جهت مشاوره به متخصص ژنتیک مراجعه کنید. یک مشاور ژنتیک همچنین می تواند در مورد مزایا، خطرات و محدودیت های آزمایش ژنتیک صحبت کند تا به شما در تصمیم گیری کمک کند.
عوامل خطر:
عامل خطر سرطان پستان هر چیزی است که احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد. اما داشتن یک یا حتی چندین عامل خطر سرطان پستان لزوماً به این معنی نیست که شما به سرطان پستان مبتلا خواهید شد. بسیاری از زنانی که به سرطان پستان مبتلا می شوند، هیچ عامل خطر شناخته شده دیگری به جز زن بودن ندارند. عواملی که با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط هستند عبارتند از:
• جنس مونث: زنان بسیار بیشتر از مردان در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند.
• افزایش سن: خطر ابتلا به سرطان پستان با افزایش سن افزایش می یابد.
• سابقه شخصی بیماریهای پستان: اگر بیوپسی پستان انجام داده اید که در آن کارسینوم لوبولار در محل (LCIS) یا هیپرپلازی آتیپیک پستان مشاهده شده است، خطر ابتلا به سرطان پستان در شما افزایش می یابد.
• سابقه شخصی سرطان پستان: اگر در یک پستان سرطان پستان داشته اید، خطر ابتلا به سرطان در پستان دیگر افزایش می یابد.
• سابقه خانوادگی سرطان پستان: اگر مادر، خواهر یا دختر شما به سرطان پستان، به ویژه در سنین پایین تشخیص داده شد، خطر ابتلا به سرطان پستان در شما افزایش می یابد. با این حال، اکثر افراد مبتلا به سرطان پستان هیچ سابقه خانوادگی این بیماری را ندارند.
• ژن های ارثی که خطر سرطان را افزایش می دهند: برخی جهش های ژنی که خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهند، می توانند از والدین به فرزندان منتقل شوند. شناخته شده ترین جهش های ژنی BRCA1 و BRCA2 نامیده می شوند. این ژن ها می توانند خطر ابتلا به سرطان پستان و سایر سرطان ها را تا حد زیادی افزایش دهند.
• پرتو درمانی: اگر در دوران کودکی یا بزرگسالی از پرتو درمانی برای قفسه سینه خود دریافت کرده اید، خطر ابتلا به سرطان پستان افزایش می یابد.
چاقی: چاق بودن خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد.
شروع قاعدگی در سنین پایین تر: شروع قاعدگی قبل از 12 سالگی خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد.
شروع یائسگی در سنین بالاتر: اگر یائسگی در سنین بالاتر باشد، احتمال ابتلا به سرطان پستان بیشتر است.
داشتن اولین فرزند در سنین بالاتر: زنانی که اولین فرزند خود را بعد از 30 سالگی به دنیا می آورند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان باشند.
عدم بارداری: زنانی که هرگز باردار نشده اند نسبت به زنانی که یک یا چند بارداری داشته اند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پستان هستند.
هورمون درمانی پس از یائسگی: استفاده از داروهای هورمونی ترکیبی ( استروژن و پروژسترون ) برای درمان علائم و نشانه های یائسگی، خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد. خطر ابتلا به سرطان پستان با قطع مصرف این داروها توسط زنان کاهش می یابد.
نوشیدن الکل: نوشیدن الکل خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد.
جلوگیری
ایجاد تغییرات در زندگی روزمره ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان کمک کند.
• ازجراح خود در مورد غربالگری سرطان پستان سوال کنید. هر ماه پستان خود را معاینه کنید. اگر تغییر جدید، توده یا سایر علائم غیرعادی در پستانها دیدید، فوراً به جراح خود مراجعه کنید. آگاهی از پستان نمی تواند از سرطان پستان جلوگیری کند، اما ممکن است به شما کمک کند تا تغییرات طبیعی پستان های خود را بهتر درک کنید و علائم و نشانه های غیر معمول را زودتر شناسایی کنید.
• بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. در بیشتر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه ورزش کنید. اگر اخیراً فعال نبوده اید، به آرامی شروع کنید.
• هورمون درمانی پس از یائسگی را محدود کنید. هورمون درمانی ترکیبی ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد. با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات هورمون درمانی صحبت کنید. برخی از زنان علائم و نشانه های آزاردهنده ای را در طول یائسگی تجربه می کنند و برای این زنان، افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان ممکن است برای تسکین علائم و نشانه های یائسگی قابل قبول باشد. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان، از کمترین دوز هورمون درمانی ممکن برای کمترین زمان استفاده کنید.
• وزن خود را مناسب نگه دارید: اگر وزن شما مناسب است، برای حفظ آن وزن تلاش کنید. اگر نیاز به کاهش وزن دارید، از پزشک خود در مورد راهکارهای سالم برای انجام این کار سوال کنید. تعداد کالری هایی که در روز می خورید را کاهش دهید و به آرامی میزان ورزش را افزایش دهید.
• یک رژیم غذایی سالم انتخاب کنید: رژیم غذایی مدیترانه ای همراه با روغن زیتون خالص و انواع آجیل ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش دهد. رژیم غذایی مدیترانه ای بیشتر بر روی غذاهای گیاهی مانند میوه ها و سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و آجیل تمرکز دارد. افرادی که از این رژیم غذایی پیروی می کنند، چربی های سالم مانند روغن زیتون را به جای کره و ماهی را به جای گوشت قرمز انتخاب می کنند.
کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان برای زنان با خطر بالا:
اگر پزشک سابقه خانوادگی شما را ارزیابی کرده باشد و تشخیص داده باشد که عوامل دیگری مانند یک بیماری پیش سرطانی پستان دارید که خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد، ممکن است در مورد گزینههایی برای کاهش خطر صحبت کند، مانند:
• داروهای پیشگیرانه (chemoprevention): داروهای مسدودکننده استروژن، مانند تعدیلکنندههای انتخابی گیرنده استروژن و مهارکنندههای آروماتاز، خطر ابتلا به سرطان پستان را در زنان با خطر بالای ابتلا به این بیماری کاهش میدهند.
•جراحی پیشگیرانه: زنان با خطر بسیار بالای سرطان پستان ممکن است انتخاب کنند که پستان های سالم خود را با جراحی خارج کنند (ماستکتومی پیشگیرانه). آنها همچنین ممکن است تصمیم بگیرند که تخمدان های سالم خود را بردارند (اووفورکتومی پیشگیرانه) تا خطر سرطان پستان و سرطان تخمدان را کاهش دهند.