آیا می توان با رژیم غذایی از پیری زودرس مغز جلوگیری کرد

آیا می‌توان با رژیم غذایی از پیری زودرس مغز جلوگیری کرد؟

پیری مغز یکی از چالش‌های مهم در سلامت انسان است که می‌تواند منجر به کاهش حافظه، کندی پردازش اطلاعات و بیماری‌هایی مانند آلزایمر و پارکینسون شود. اما تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی مناسب می‌تواند نقش مهمی در کاهش سرعت زوال شناختی و حفظ عملکرد مغزی ایفا کند. 

۱. مغز چگونه پیر می‌شود؟

با افزایش سن، تغییرات متعددی در مغز رخ می‌دهد که شامل کاهش تعداد سلول‌های عصبی، کاهش تولید برخی از انتقال‌دهنده‌های عصبی، و افزایش استرس اکسیداتیو است. این عوامل می‌توانند باعث کاهش توانایی‌های شناختی و افزایش خطر بیماری‌های عصبی شوند.

۲. غذاهایی که از پیری مغز جلوگیری می‌کنند

برخی از مواد غذایی دارای ترکیباتی هستند که می‌توانند به کاهش استرس اکسیداتیو، التهاب و آسیب‌های عصبی کمک کنند. مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

الف) آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌ها

•میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ (توت‌ها، اسفناج، کلم بروکلی) حاوی فلاونوئیدها و ویتامین C هستند که از سلول‌های مغزی در برابر آسیب محافظت می‌کنند.

•ویتامین E که در بادام، گردو و روغن زیتون یافت می‌شود، می‌تواند به کاهش استرس اکسیداتیو در مغز کمک کند.

ب) چربی‌های سالم

•امگا ۳ موجود در ماهی‌های چرب (سالمون، ساردین) و دانه‌های چیا و گردو، برای حفظ عملکرد نورون‌ها و جلوگیری از التهاب مغز ضروری است.

ج) پلی‌فنول‌ها و ترکیبات ضدالتهابی

•چای سبز و شکلات تلخ حاوی پلی‌فنول‌هایی هستند که می‌توانند از سلول‌های مغزی محافظت کنند.

•زردچوبه دارای ماده‌ای به نام کورکومین است که خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی قوی دارد و می‌تواند از بروز آلزایمر جلوگیری کند.

د) پروبیوتیک‌ها و سلامت روده

•مطالعات نشان داده‌اند که ارتباط قوی‌ای بین سلامت روده و عملکرد مغز وجود دارد. مصرف غذاهای حاوی پروبیوتیک مانند ماست، کفیر و ترشیجات طبیعی می‌تواند به بهبود عملکرد مغزی کمک کند.

برخی از مواد غذایی می‌توانند به افزایش التهاب، استرس اکسیداتیو و تسریع پیری مغز منجر شوند:

❌ غذاهای فرآوری‌شده و فست‌فودها (حاوی چربی‌های ترانس و قند بالا)

❌ نوشابه‌های شیرین و قندهای افزوده (باعث افزایش مقاومت به انسولین در مغز و کاهش عملکرد شناختی می‌شوند)

❌ مصرف زیاد نمک (می‌تواند فشار خون را افزایش داده و به رگ‌های مغز آسیب برساند)

در حالی که پیری یک فرآیند طبیعی است، اما می‌توان با انتخاب‌های تغذیه‌ای مناسب، روند زوال شناختی را به تعویق انداخت و حتی از برخی بیماری‌های مرتبط با پیری مغز پیشگیری کرد. مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان، امگا ۳، پروبیوتیک‌ها و ویتامین‌ها، در کنار حذف غذاهای مضر، می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت مغز در طول زندگی داشته باشد. بنابراین، رژیم غذایی سالم نه‌تنها برای بدن، بلکه برای مغز نیز ضروری است.

تهیه کننده دکتر شهزاد محمدیان متخصص تغدیه ورزشی از استرالیا