همه چیز درباره عمل جراحی بایپس قلب

 وظیفه شریانهای قلب اکسیژن رسانی به آن از طریق خون است. چنانچه این عروق دچار گرفتگی شده باشند یا جریان خون کند باشد، قلب بدرستی کار نمی کند و همین امر می تواند منجر به نارساییهای قلبی شود. 

انواع مختلف جراحی بایپس قلب کدام است؟

پزشک بسته به اینکه چه تعداد از شریانها دچار گرفتگی شده اند، نوع خاصی از جراحی بایپس را توصیه می کند. 

1. بایپس واحد: فقط یک شریان دچار گرفتگی شده است.
2. بایپس دوگانه: دو شریان دچار گرفتگی شده است.
3. بایپس سه گانه: سه شریان دچار گرفتگی شده است.
4. بایپس چهارگانه: چهار شریان دچار گرفتگی شده است.

خطر ابتلا به حمله قلبی، بیماریهای قلبی یا سایر نارساییهای قلبی به تعداد عروقی که مسدود شده اند، بستگی دارد. انسداد در شریانهای بیشتر بدین معناست که جراحی طولانی تر و پیچیده تر خواهد بود. 

چرا ممکن است فردی به جراحی بایپس قلب نیاز داشته باشد؟

وقتی ماده ای که در خون شما وجود دارد و پلاکت نامیده می شود، جداره های رگها را بپوشاند، خون کمتر جریان یافته و به عضله قلب نمی رسد. در نتیجه این عضله کارایی خود را از دست داده و چون خون کافی دریافت نمی کند از بین می رود. 

اینگونه آسیب ها بر بطن چپ اثر منفی گذاشته و پمپاژ اولیه قلب را تحت تاثیر قرار می دهند. 

اگر عروق کرونری خیلی تنگ یا مسدود شده باشند و شما در معرض خطر ابتلا به حمله قلبی قرار داشته باشید، پزشک شما ممکن است جراحی بایپس قلب را توصیه کند. 

به این وضعیت، بیماری عروق کرونری یا آترواسکروز گفته می شود. وقتی گرفتگی عروق آنقدر شدید باشد که نتوان آنرا با مصرف دارو یا سایر درمانها برطرف کرد، پزشکتان جراحی بایپس را توصیه می کند. 

چگونه نیاز به جراحی بایپس تشخیص داده می شود؟

یک گروه از پزشکان از جمله متخصصین قلب تشخیص می دهند که آیا شما می توانید تحت جراحی باز قلب قرار گیرید یا خیر. برخی شرایط پزشکی می تواند جراحی را پیچیده یا حتی غیر ممکن سازد. 

شرایطی که باعث پیچیده شدن این جراحی می شود، عبارتند از:

• دیابت

• آمفیزم (بیماری مزمن ریوی)

• بیماریهای کلیوی

• بیماری شریانهای محیطی (پی ای دی)

پیش از برنامه ریزی برای جراحی در این مورد با پزشک خود مشورت نمایید. در خصوص سابقه انواع بیماریها در خانواده خود و هر نوع داروی بی نسخه یا با نسخه ای که مصرف می کنید با پزشک صحبت کنید. نتایج حاصل از جراحی های برنامه ریزی شده بهتر از جراحی های اورژانسی است.

خطرات جراحی بایپس قلب چه می تواند باشد؟

جراحی بایپس قلب نیز درست مانند جراحی باز قلب خطراتی را درپی دارد. پیشرفت های اخیر تکنولوژی این پروسه را بهبود بخشیده و شانس یک جراحی موفقیت آمیز را افزایش داده است. 

اما هنوز پس از جراحی بیمار دچار عارضه هایی خواهد شد. این عوارض عبارتند از: 

1. خونریزی
2. آریتمی
3. لخته شدن خون
4. درد قفسه سینه
5. عفونت
6. نارسایی کلیه
7. تب با درجه پایین
8. از دست دادن حافظه بطور موقت یا دائم
9. حمله قلبی یا سکته مغزی

چه درمانهایی می تواند جایگزین جراحی بایپس قلب شود؟

طی دهه گذشته به جایگزین هایی برای جراحی بایپس قلب دست یافته ایم که شامل موارد زیر می باشند.

بالون آنژیوپلاستی 

بالون آنژیوپلاستی به توصیه پزشکان یکی از رایجترین جایگزین های جراحی بایپس قلب است. طی این درمان لوله ای وارد شریانی که دچار گرفتگی شده، می شود. سپس از طریق یک بالون کوچک که در این عروق باد می شود، گرفتگی شریان برطرف می گردد. 

پس از آن پزشک بالن و لوله را خارج کرده و یک جسم فلزی کوچک بنام استنت را در شریان قرار می دهد. استنت باعث می شود عروق به حالت پیشین خود بازنگشته و سایز اصلی آن حفظ شود. 

بالون آنژیوپلاستی به اندازه جراحی قلب موثر نیست اما از ریسک کمتری برخوردار است. 

افزایش کنترپولستیون خارجی (EECP)

کنترپولستیون نوعی جراحی سرپایی است و ظاهرا جایگزین مناسبی برای جراحی بایپس قلب است. این روش در سال 2002 جهت درمان بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب مورد تایید سازمان غذا و دارو قرار گرفت. 

در EECP رگهای خونی اندامهای پایینی بدن تحت فشار قرار می گیرند. این عمل باعث افزایش جریان خون به قلب می شود. جریان خون شدت یافته با هر ضربان قلب به این ماهیچه می رسد. با گذشت زمان برخی از رگهای خونی ممکن است دارای شاخه های اضافی شده که خون را به قلب می رسانند. این امر خود باعث نوعی بایپس طبیعی می شود.

EECP روزانه بمدت یک یا دو ساعت در طول یک دوره هفت هفته ای توسط پزشک تجویز می شود.

داروها

پیش از جراحی یا هر روش دیگری مصرف برخی داروها ممکن است به روند درمان کمک کند. مسدود کننده های بتا می توانند آنژین پایدار را تخفیف دهند. داروهای کاهش کلسترول نیز ایجاد پلاکت در شریانها را کم می کند. 

همچنین برخی پزشکان بر این باورند که دوز روزانه آسپرین بچه (آسپرین با دوز کم) می تواند از حمله قلبی در افرادی که دارای ریسک بالا هستند، جلوگیری کند.

تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی

همانطور که توسط انجمن قلب آمریکا (AHA) توصیه شده بهترین اقدام پیشگیرانه داشتن سبک زندگی سالم است. مصرف غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3 و عدم مصرف روغن های ترانس و اشباع شده به قلب شما کمک می کند تا سالم بماند. 

چگونه می توان خود را برای جراحی بایپس قلب آماده کرد؟

اگر پزشکتان جراحی بایپس را توصیه کند، دستورالعملهایی جهت ایجاد آمادگی در شما برای این جراحی ارائه خواهد کرد. اگر جراحی برنامه ریزی شده باشد و بصورت اورژانسی نباشد لازم است چندین قرار ملاقات با پزشکتان بگذارید و در مورد سابقه و وضعیت سلامت خانواده با او صحبت کنید. 

شما همچنین تحت چند آزمایش قرار خواهید گرفت تا پزشکتان بتواند تصویر دقیقی از وضعیت سلامت شما داشته باشد. این آزمایشات شامل موارد زیر می باشد:

• آزمایش خون

• عکس از قفسه سینه

• الکتروکاردیوگرام

• آنژیوگرام

جراحی بایپس قلب چگونه انجام می شود؟

پیش از جراحی

پیش از جراحی به شما لباس بیمارستان پوشانده می شود و دارو، سرم و آمپول بیهوشی را از طریق تزریق عضلانی دریافت می کنید. وقتی داروی بیهوشی اثر کند شما به خوابی عمیق و بدون احساس درد فرو می روید. 

حین جراحی 

جراحی با ایجاد یک برش در وسط قفسه سینه تان آغاز می شود. قفسه سینه باز شده تا حدی که قلب قابل رویت باشد. پزشک شما ممکن است روش جراحی "کم تهاجمی" را بکار برد. بدین صورت که برش کوچکی ایجاد می کند و از طریق ابزارهای بسیار کوچک خاص و روشهای رباتیک این جراحی را انجام می دهد. 

سپس شما را به دستگاه بایپس قلبی ریوی وصل می کند که به آن دستگاه قلب – ریه هم گفته می شود. این دستگاه خون دارای اکسیژن را درحالیکه شما تحت عمل جراحی قرار دارید، در کل بدن به گردش می اندازد. 

قلب شما از طریق این دستگاه خون را به خارج از خود پمپاژ کرده تا دی اکسید کربن جای خود را به اکسیژن دهد. خون دارای اکسیژن بدون اینکه دوباره وارد قلب و ریه شود، به بدن شما باز می گردد و این عمل باعث خون رسانی به همه نقاط بدن می شود. بعضی روشها با "پمپاژ خاموش" صورت می گیرد. بدین مفهوم که اتصال شما به دستگاه قلب – ریه لزومی ندارد. 

جراحتان گاهی از تکنیک های خنک کننده که تکنیک خنک کننده شدید نیز نامیده می شود، استفاده می کند تا دمای بدنتان را به زیر 64.4 درجه فارنهایت (18 درجه سانتی گراد) برساند. این تکنیک فرایندهای بدن شما را متوقف کرده امکان جراحی طولانی مدت را فراهم می آورد. پزشکتان قلب شما را با کمک دستگاه قلب – ریه یا با استفاده از آب سرد نمکی خنک می کند. 

تکنیکهای خنک کننده به پزشکتان اجازه می دهد بر روی بافت قلب شما به مدت چند ساعت جراحی انجام دهد. این تکنیک ها ریسک آسیب های قلبی یا مغزی به دلیل عدم اکسیژن رسانی را کاهش می دهد. 

جراحتان پس از اینکه یک رگ خونی را داخل جداره قفسه سینه یا پای شما برداشت، آنرا جایگزین شریان آسیب دیده یا مسدود شده می کند. انتهای رگ را به بالای شریان مسدود و سمت دیگر را به پایین آن پیوند زده می شود. وقتی جراحی به پایان رسد، دستگاه قلب – ریه از بدن جدا شده و عملکرد بایپس بررسی می شود. هنگامیکه پزشکتان مشاهده کرد که بایپس بخوبی کار می کند، قفسه سینه را بخیه زده، باندپیچی می کنند و شما را جهت کنترل و نظارت به بخش مراقبت های ویژه (آی سی یو) منتقل می نمایند.  

چه کسانی به انجام جراحی بایپس قلب کمک می کنند؟

در طول عمل جراحی متخصصان متعددی هستند که نظارت می کنند این جراحی بدرستی انجام شود. تکنسین پرفیوژن (که متخصص جریان خون نیز نامیده می شود) با دستگاه قلب – ریه کار می کند. 

یک یا چندین متخصص قلب بر جراحی نظارت دارند. یک جراح قلب این عمل را انجام می دهد و متخصصان بیهوشی از این موضوع اطمینان حاصل می کنند که بیهوشی بدن شما را کاملا فراگرفته و شما در طول جراحی در ناهشیاری کامل بسر می برید. متخصصان تصویربرداری نیز در حال تصویربرداری از طریق اشعه ایکس هستند یا جهت مشاهده محل جراحی و بافت اطراف آن به تیم جراحی کمک می کنند. 

چگونه پس از جراحی بایپس قلب بهبودی حاصل می شود؟

هنگامیکه پس از جراحی بهوش بیایید، خواهید دید که یک لوله در دهانتان گذاشته شده است. ممکن است احساس درد داشته باشید یا دچار عوارض جانبی پس از جراحی شوید که شامل موارد زیر است:

1. از دست دادن حافظه بمدت کوتاه
2. گیجی
3. عدم توانایی در درک زمان 

شما احتمالا یک یا دو روز را در آی سی یو بسر خواهید برد تا علائم حیاتی تان تحت کنترل قرار گیرد. وقتی وضعیتتان تثبیت شد به بخش دیگری منتقل خواهید شد و هفت روز بعد از بیمارستان مرخص می شوید. 

پیش از اینکه بیمارستان را ترک کنید، تیم پزشکی دستورالعملهایی در مورد نحوه مراقبت از خودتان به شما ارائه می دهد که شامل موارد زیر می باشد:

1. مراقبت از زخم ها
2. استراحت زیاد
3. عدم فعالیت فیزیکی

حتی در صورتیکه دچار عارضه ای نشوید، بهبودی پس از جراحی بایپس قلب 6 تا 12 هفته بطول می انجامد. این مدت حداقل زمان برای التیام استخوانهای قفسه سینه شماست. لازم است در طول این مدت از انجام فعالیت های بدنی سنگین اجتناب کنید. فعالیت فیزیکی تان را تا حد امکان محدود کرده و بارهای بیش از 4 یا 5 کلیوگرم را از زمین بلند نکنید. همچنین تا زمانیکه پزشکتان اجازه نداده رانندگی نکنید. 

پزشکتان احتمالا بازتوانی قلب را توصیه می کند. این فرایند توانبخشی شامل انجام فعالیت های فیزیکی کنترل شده و با دقت و آزمایش میزان استرس است که مشخص می کند قلب شما تا چه حد بهبود یافته است. 

در طول معاینات بعدی دردها یا ناراحتی های اخیری که داشته اید را با پزشکتان درمیان بگذارید. چنانچه با موارد زیر مواجه شدید، لازم است با پزشکتان تماس بگیرید:

1. تب بالای 100.4 درجه فارنهایت (38 درجه سانتی گراد)
2. افزایش درد در قفسه سینه
3. افزایش ضربان قلب
4. قرمزی یا ترشح در اطراف محل بریدگی 

پس از جراحی بایپس قلب چه داروهایی مصرف خواهید کرد؟

پزشکتان ممکن است جهت تسکین درد داروهایی مانند ایبو پروفن (ادویل) یا استامینوفن (تایلنول) را برای شما تجویز کند. شما ممکن است همچنین پرکوست که ترکیبی از استامینوفن و آکسی کدون است، دریافت کنید. پزشکتان همچنین داروهایی تجویز خواهد کرد که در طول روند بهبودی به شما  کمک می کند. این داروها شامل داروهای ضد انسداد و آنژیوتانسین تبدیل شده به آنزیم های مهار کننده می باشد. 

در مورد این موضوع که چگونه این داروها را مصرف کنید تا بهترین اثر را داشته باشد با پزشکتان مشورت کنید. همچنین اگر مبتلا به بیماریهای خاصی مانند دیابت یا بیماری های معده و کبد هستید حتما به پزشکتان اطلاع دهید. 

عوارض جانبی طولانی مدت جراحی بایپس قلب کدام است؟

علائمی نظیر تنگی نفس، احساس سنگینی در قفسه سینه و فشار خون بالا پس از یک جراحی موفق حاصل می شود، به احتمال زیاد بهبود خواهد یافت. 

بایپس می تواند شریان مسدود شده را ترمیم کند. اما ممکن است نیاز باشد برخی از عادت های خود را تغییر دهید تا دوباره در آینده به این بیماری قلبی مبتلا نشوید. در افرادی که سبک سالم زندگی را پیش می گیرند، نتایج بهتری مشاهده شده است. با پزشک خود در مورد رژیم غذایی و سایر تغییراتی که لازم است در سبک زندگیتان پس از جراحی بوجود آورید، مشورت کنید

ترجمه شده توسط تیم تحریریه بقراط از سایت Practo (کپی تنها با ذکر نام بقراط بلامانع است)